ensonhaber.com

29
Ekim 1923’te ilan edilen ve yüzüncü yaşını kutladığımız Cumhuriyet’in
en yoğun yılı kuşkusuz ilk yılıdır. Yıllarca süren savaşlardan, salgın
hastalıklardan, geçim sıkıntısından
yorgun düşmüş bir halk…

Siyasi tartışmalar, ekonomik sorunlar, nüfus
mübadelesi, idari yapıdan eğitime, yargı sisteminden belediyelere kadar
her alanda yapılan yenilikler, Anayasa’nın kabulü, halifeliğin
kaldırılması, laiklik yönünde yapılan köklü değişimler
ve ülkenin yeniden inşa edilmesi…

Tüm bunlar olurken bir yandan da
günlük yaşam yeni kitapların yayımlanması,
sinemalarda gösterilen filmler, tiyatro oyunları, konserler ve spor
karşılaşmalarıyla devam eder. Bütün zorluklara karşın umut hep vardır,
bayramlar
da kutlanır, Hıdırellez’de mesire alanlarına da gidilir, balo
salonlarında dans da edilir.

Cumhuriyet’in ilk yılında, muhalif seslerin
yanı sıra, Meclis’te mebusların, Gazi Paşa’yı karşılayan halkın,
grevlerde işçilerin, genel afla salınan mahkûmların, valiliğe
şikâyete giden kadın ve çocukların, kısaca her kesimden halkın ortak
sloganı şudur: “Yaşasın Cumhuriyet!”

Kronolojik sırayla hazırlandı

Bu görkemli dönemin belli başlı siyasi ve ekonomik gelişmelerinin yanı sıra bütün bu ayrıntıları da okura yansıtmayı amaçlayan
“Cumhuriyet’in İlk Yılı” sergisi, Yapı Kredi Yayınları tarafından yayınlanan
aynı isimli kitaptan yola çıkılarak
hazırlandı.

O yıllarda çıkan gazete ve dergilerin titiz bir taraması
yapılarak Banu İşlet, Binnur Mörel Büyükertan ve Eser Demirkan
tarafından hazırlanan Cumhuriyet’in İlk Yılı kitabında Cumhuriyet’in kurulduğu yıl yaşanan
olaylar kronolojik bir sırayla sunuldu.

Siyasi ve toplumsal anlar

Cumhuriyet’in ilk
yılları genellikle yaşanan önemli siyasi ve toplumsal anlarla anlatılır.
Hayatın günlük akışında yaşanan ilginç olaylar ise nispeten daha az
bilinir. 29 Ekim 1923 – 29 Ekim 1924 arasındaki
o günlerde Türkiye’de neler oluyor, toplum nasıl yaşıyor, neler
konuşuyor, neler seyrediyor, nasıl eğleniyordu?

Yaşanan ilginç anlar ve belgeler

“Cumhuriyet’in İlk Yılı” sergisi, bu soruları yaşanan ilginç
anların belgeleri eşliğinde cevaplıyor. Cumhuriyet’in ilanı ve ilk yılı
kutlamaları, Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nin kazanıldığı
Dumlupınar’da 30 Ağustos 1924’te yapılan büyük tören ve
5-6 Ekim 1924’te İstanbul’un Kurtuluşu’nun ilk yıl kutlamaları serginin
merkezine yerleştirdi.

Sergi, Türkiye
Cumhuriyeti’nin ilk yılını gazete ve dergi sayfalarında yer alan ilginç
olayların görsel belgeleriyle izleyicisine yeniden yaşatmayı hedefliyor.
Bu örnekler, basının o günkü haber dili, sayfa
düzeni, grafik anlatımı hakkında da bilgi veriyor.

Zengin içerikler

Bir yıl içinde
yaşanan günlük hayatın eğlenceli ve renkli enstantaneleri kültür sanat,
spor ve eğlence alanlarından seçilen fotoğraflar, karikatürler, reklam
ve belgesel filmlerden kesitlerle sergileniyor.
Reis-i Cumhur Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın yaptığı yurt gezileri ülkenin
yeniden inşası için başlatılan hamleler de bu ilk yılın anlatısı içinde
yer alıyor.

Küratörlüğünü Cengiz Kahraman’ın, sergi tasarımını ise Yeşim Demir Pröhl’ün yaptığı “Cumhuriyet’in İlk Yılı” sergisi, 16 Haziran – 3 Eylül
2023 tarihleri arasında Yapı Kredi Kültür Sanat’ta görülebilir.